In tegenstelling tot snaar- en blaasinstrumenten geven gongs een disharmonisch klankspectrum. Net als bij bellen zijn de boventonen op de grondtoon niet harmonisch geordend. De gong is een rondte waar disharmonieuze klanken -dat zijn geluiden die niet met elkaar in (overeen)stemming zijn- tot expressie kunnen komen, op elkaar inwerken, klinken in geheel. De gong wordt ook wel ‘de klank van alles’ genoemd.
Net als in de gong komen ook in de dagelijkse realiteit tegenstrijdige geluiden altijd gelijktijdig op. Expliciet zijn ze verschillend impliciet zijn ze hetzelfde. Het hele spel dat het universum speelt is om te vergeten dat het zo is.
“Geen mens is een eiland. We zijn op miljoenen manieren met elkaar verbonden. En als ons hart niet vol liefde is voor het geheel wordt ons leven in dezelfde mate beperkt.” (R)
Schattingen over de leeftijd van de gong lopen uiteen van zo’n 2.000- tot 3.000 jaar voor Christus. (Bronstijdperk) De klank BOING klinkt dus sinds 4.000 en misschien wel 5.000 jaar op de wereld. Men gaat er vanuit dat eerder dan kerkklokken en bellen er al gongs waren. De meeste gongs vinden hun oorsprong in Zuidoost Azië, met name in China.
In de 16e eeuw, in het tijdperk van de kolonisatie, kwamen de gongs via de zijderoute uit Azië naar Europa, waar ze vanwege de kostbare metalen, de fraaie versieringen en de indrukwekkende klank geliefde handelswaar werden.
Tijdens de wereldtentoonstelling van 1889 in Parijs klonken er in het Nederlandse paviljoen gongs toen Javaanse Gamelanensembles daar hun muziek lieten horen aan de Europeanen.
Geluk en kracht
Gongs zijn altijd belangrijk geweest in het leven van de mensen. Gamelan gongs werden gespeeld bij oorlogsdansen, vreugdefeesten, dodenfeesten, zang- of theateropvoeringen en privé bij huisconcerten. Ze werden ook gespeeld tijdens huwelijks-, en begrafenisrituelen en in het algemeen om demonen te verjagen. Het aanraken van de gong bracht geluk en kracht.
Wanneer zo’n gong-ritueel misschien wat primitief of zweverig lijkt merk dan op dat de gong veel gebruikt wordt bij de zweverigste instantie die je maar kunt bedenken: de financiële beurs. Is er iets zweveriger dan beurskoersen en rentetarieven? Is er iets ongrijpbaarder en oncontroleerbaarder dan het bank-beurs-boekhoud systeem dat wij kennen als geld?
Hoewel de gong in vorm en materiaal overeenkomt met een ‘klinkende’ munt is er een groot verschil: geld als munt, biljet of als ingevoerd bedrag in een computersysteem vertegenwoordigt waarde maar is op zichzelf onbruikbaar en van geen of weinig waarde. Een gong heeft intrinsieke waarde door de klankeigenschappen en is waardevol vanwege materialen, versiering en uren vakmanschap die er in zitten. Gongs werden geaccepteerd als betaalmiddel, onderpand of als huwelijksgeschenk.
Vakmanschap van een zegenrijk resonerende gong
Een zegenrijk resonerende gong tot stand brengen is een bijzonder staaltje vakmanschap. Tijdens het mengen van de legering werden koper en tin en in sommige gevallen kleine hoeveelheden lood en zelfs edelmetalen zoals zilver en goud toegevoegd.
In de oude tijden zag men kans om vanuit gecompliceerde smeltingen en langdurige arbeidsprocessen een hoog ontwikkelde smeedkunst te bereiken. Gongs worden gemaakt uit een legering van 80% tot 90% koper en 10% tot 20% tin. Het veranderen van deze verhoudingen heeft gevolgen voor de hardheid en klank van het materiaal. In het Westen worden tegenwoordig ook op een moderne manier gongs gemaakt bijvoorbeeld door Paiste.
Het liefdevolle geheel van alle ‘wan’klanken samen
Door het grote trillende vlak geeft de gongklank een geluidsdruk die lichamelijk duidelijk voelbaar wordt en lichaamsresonantie opwekt. Luisteren naar de gongklank is een mogelijkheid om binnen enkele minuten de hersenen in een meditatieve staat te laten komen.