WIJK AAN ZEE – Op 22 juli speelt het trio ‘Cornelissen’ in het Badgastenkerkje de voorstelling Het mannetje in mijn gitaar over leven en werk van Cornelis Vreeswijk. ‘Cornelissen’ bestaat uit: Frans de Wit, spel en zang, Friedrich Hlawatsch, gitaar, viool, zang , Fred Kienhuis, gitaren, zang.
In een muzikale voorstelling van ongeveer 75 minuten nemen zij het publiek mee door het leven van Vreeswijk en leggen zij verbanden die nog niet eerder werden gelegd. Alle bekende nummers als ‘De nozem en de non’, ‘Bakker de Baksteen’ of ‘Veronica’ komen aan bod.
Cornelissen v.l.n.r: Friedrich Hlawatsch, Frans de Wit: en Fred Kienhuis. Omdat Fred 22 juli is verhinderd zal Dirk Portegies in het badgastenekerkje optreden als gitarist.
Cornelis Vreeswijk (1937–1987) werd geboren in IJmuiden en verhuisde op jonge leeftijd naar Zweden. Hij maakte in zijn tamelijk korte leven meer dan 30 platen. Folk, blues, rock, samba: de Zweedse muziek van Vreeswijk kent vele kanten. Zijn stemgeluid, zijn teksten en zijn turbulente levenswandel maakten hem tot een fenomeen.
In Nederland is de naam Vreeswijk verbonden aan een hele rij liedjes die hits werden in de jaren 70 ‘Misschien wordt het morgen beter’ Zijn eerste LP in ons land, uit 1972, werd platina. Er is een Cornelis Vreeswijk Gezelschap, een Cornelis Vreeswijk Stichting, een jaarlijks muziekfestival rond zijn muziek en een Vreeswijk cultuurprijs. In IJmuiden werd een standbeeld voor hem opgericht en in Stockholm is zelfs een park naar hem vernoemd. De voorstelling duurt inclusief pauze met koffie tot 13.45 uur.
Programma zondag 22 juli
11:30 inloop
12:00 Voorstelling Het mannetje in mijn gitaar
12:45 Pauze
13:15 Voorstelling
Toegang: vrijwillige bijdrage
Cornelissen zijn:
Frans de Wit
25 jaar toneel, televisie en film. Van Toneelgroep Amsterdam in 1991 tot Het Amsterdamse Bos Theater in 2010, van ‘Loos’ van Theo van Gogh in ’89 tot ‘Bon Bini Holland’ van Jandino Asporaat in ‘15 en van ‘Loenatik’ (VPRO) tot ‘Smeris’(NPO3).
Speelt sinds 1980 in bandjes: Rocking Belly & the Blue Dots, Frenz Fried en de Frimo’s, Rockin’Belly Bende, De Volle Pont, Belly Goes Bonkers.
Friedrich Hlawatsch
Speelde o.a. in CCC inc, Slumberlandband (met o.a. Ernst Jansz en Joost Belinfante), Drie Heren (met Joost Belinfante en Fred Piek), was samen met Gabriel Oostvogel componist van de muziek bij de serie ‘Mus’ voor de VPRO en ‘Vliegende Koffers’, schreef gedurende een jaar wekelijks de tekst voor een actueel lied, met muziek van Arthur Ebeling, voor ‘Het Paleis’ van de KRO radio en heeft nu een project ‘Die Niederlieder’, Nederlandse liederen vertaald in het Duits, naast ‘Cornelissen’.
Fred Kienhuis is zondag verhinderd, de gitaar zal zondag bespeeld worden door:
Dirk Portegies
Eerdere podiumervaring: honderden optredens met The Injectors, Blue Moon Boys, Five2One, The Flaming Stars, Trio Royal, The Jack Of Hearts, Rootsclub, Sugarbeat, The Weekend Warriors, Cross Your Heart And The Playtex…
Zowel Ab Winkel als Jan Paul van der Meij ontdekten al vroeg dat er een in hun omgeving, Kennemerland, een rijkdom is aan personen, plekken en situaties om te bezingen. Zij namen o.a. liedjes op over: park Scheibeek, park Westerhout, het bankje bij de Spar, de zeeschilder Kees Keeman, ondernemer (sloopbedrijf) Gerrit Kruk, Magda bij de Deka (lied over de toenmalige Beverburgemeester) , zwerver Siegfried en liedjes over de kust: Ik heb de zon in de zee zien zakken klinkt ter afsluiting van iedere Smaakmarkt over het Wijk aan Zeese Julianaplein.
Ab en Jan-Paul maakten deel uit van de protestliederencultuur (overlevingsliederen) die begin jaren 90 ontstond in Wijk aan Zee toen Jos Hassing en Cees Budding een aantal muzikanten vroegen om een protestlied te maken tegen het plan voor een baggerspecie-depot op, ja je leest het goed óp het strand. Een muziekcassette met deze liedjes vond gretig aftrek onder de bewoners. Wijk aan Zee werd opgeschrikt door het plan om baggerslib te storten in de oksel van de Noordpier en daar kolencentrales op te bouwen. Als dat plan was uitgevoerd dan was er nu geen strand meer tussen Wijk aan Zee en de noordpier, geen surfstrand met paviljoens als Aloha en Timboektoe en geen sprake meer van badplaats Wijk aan Zee.
Overlevingsliederen cultuur Wijk aan Zee. Op het podium van hotel Sonnevanck vlnr: Leo Nijman, Lex Molenaar, Jan-Paul van der Meij, Ab Winkel, Jos Molenaar. Achterste rij: Sjanneke van Herpen, Wendy van Wilgenburg, Hans Chialiastri.
Ter opluistering van het soms saaie en taaie procedurele verzet kwamen er vrolijke liedjes tegen de plannen voor een tweede nationale luchthaven op de plek Wijk aan Zee Veel lokale en landelijk bekende muzikanten schreven een lied of kwamen optreden tijdens bijeenkomsten. Armand live in Wijk aan Zee Hotel Sonnevanck ontwikkelde zich tot ontmoetingsplek en katalysator voor de bewoners die noodgedwongen actievoerder werden. In die periode werd Wijk aan Zee nog vergeleken met het Gallische dorp van Asterix en Obelix. Het voortbestaan van Wijk aan Zee en van de kust stonden dan ook telkens op het spel. Daarom werden de protestliedjes ook wel overlevingsliederen genoemd. Overzicht bedreigende plannen en acties Wijk aan Zee
1974 – 11 miljoen ton staal plan. Uitbreiding van Hoogovens op polder in zee +/- 1976 – Hoogovens onderzoekt het mogelijke opheffen van Wijk aan Zee en herbouw van het dorp bij Castricum aan zee. 1989 – Kustplan voor depot afvalslib en kolengestookte energiecentrales op het strand en in zee. 1996 Plan IJpoort voor schiereiland voor de kust met hoogovens, havens en vliegveld. 1996 Masterplan Noordzeekanaalgebied. Uitbreiding industrie in zee. 2020 Tennet ontwikkelt grootste transformatoren cluster van NL 20 hectare groot op een paar honderd meter vanaf de bewoning van Wijk aan Zee en Beverwijk.
Er verscheen ook een ludiek protestboek tegen de aanleg van kustuitbreidingen door een 60-tal bekende Nederlanders zoals Wim de Bie, Midas Dekkers, Renate Dorrestein, Paul Huf, Neeltje Maria Min, Adriaan Morriën, Marga van Praag, Peter van Straaten, Mischa de Vreede, Diana Ozon, Henk Raaff, Elly de Waard en Jan Wolkers. Dit in de vorm van verhalen, gedichten, zwart-witte foto’s en/of dito tekeningen. De meeste teksten zijn speciaal voor dit boek geschreven. de rest is aangeboden bestaand werk.
cd Westerhout
Ab schreef het lied Te gek voor woorden als soundtrack voor De Elf dwaze plannentocht, een busreis door Nederland met “hotelfilosoof” Bert Kisjes langs elf onbegrijpelijke planologische staaltjes in Nederland. Het nummer werd natuurlijk opgenomen bij studio JP.
Protestliederen tegen baggerslibdepot op het strand
In 2004 produceerden de twee samen met Jan Schrama een verzamel cd met liedjes en gedichten over een plan dat 40 jaar lang (1968-2008) omstreden bleef: de aanleg van een weg en bedrijventerreinen ten koste van de binnenduinrand in Beverwijk. Tientallen muzikanten uit de regio leverden een creatieve bijdrage aan de Westerhout cd. Bezongen werden o.a. het park, de geplande weg, betrokken actievoerders en bestuurders:
En in 1992 scoorde JP een tipparade hitje met Ab’s compositie Ze weten veel meer van je dan je denkt dat hij schreef na zijn allereerste kennismaking met het prille internet. Hoewel de tekst niet speciaal doelt op de overheid voelde de toenmalige minister van justitie Hirsch Balin zich geroepen om uitgebreid te reageren op het liedje.
“Ze weten wie je bent ze weten wat je doet Wie je relaties zijn en wat je voor ze voelt Je politieke overtuiging is bekend En hoe je haar het liefste seksueel verwend
Ze weten wat je drinkt ze weten wat je eet Ze houden dingen bij die je zelf vergeet Zo hebben ze gegevens over jou en mij Dozen vol met microchips staan op een rij
Ze weten veel meer veel meer van je dan je denkt, Ze weten veel meer veel meer van je dan je denkt”
‘Ze Weten’, tekst en muziek Ab Winkel 1992
Toenmalige minister van Justitie Hirsch Ballin: “het is niet waar.”
In het radioprogramma van Frits Spits nam de minister de liedtekst regel na regel afkeurend door: ‘Het is niet waar, de overheid, mijn collega’s en ik weten veel minder dan in het liedje wordt gezongen’. En: ‘Op een microchip zijn niet vanzelf gegevens over personen te vinden en diverse instanties sturen geen gegevens van mensen aan elkaar door. ‘Daarna benadrukte hij dat de overheid behalve naam en adres nauwelijks gegevens bijhield van burgers (…)
Het interview en het liedje zijn hieronder te beluisteren:
CD Zo klinkt Wijk aan Zee
In 2006 produceerden Winkel en van der Meij een dubbel cd Zo klinkt Wijk aan Zee met liedjes over Wijk aan Zee, met medewerking van een paar honderd inwoners van Wijk aan Zee waaronder ook kinderen uit revalidatie centrum Heliomare.
Het muzikale project dat financiëel mogelijk werd gemaakt door de gemeente Beverwijk, Heliomare en hotel café restaurant Sonnevanck, leverde o.a. een Wijk aan Zees volkslied op dat werd gezongen door Jacques Kloes en een koor van 124 Wijk aan Zeeërs. Deze ‘Dorptionale’ wordt anno 2016 nog steeds uitgevoerd door WaZmank het Wijk aan Zees gemengd mannenkoor.
Het mooiste geluid Jan-Paul van der Meij & Ab Winkel
Wijk aan Zee heeft een traditie op gebied van protestliederen en lofzangen op kust en dorp. Deze traditie is ontstaan omdat het voortbestaan van het dorp telkens op het spel stond. Was het niet een plan om het dorp te verkassen om plaats te maken voor fabrieken dan was het een vliegveld in zee. Protestliederen worden hier dan ook wel Overlevingsliederen genoemd. De liederen waren een ondersteuning voor het serieuze werk van actiegroepen zoals Laat de Kust met Rust. Velen deden mee. De liederen waren te horen op radio en tv programma’s zoals Nova en het NOS journaal.
Maar zou er ook muziek zitten in Wijk aan Zee zonder dat het dorp bedreigd wordt? Jazeker! In juni 2006 wordt het boekje met twee cd’s ‘Zo Klinkt Wijk aan Zee’ feestelijk gepresenteerd. Het is een echt streekproduct want we hebben alles zelf gedaan: tekst schrijven, componeren, muziek maken, zingen, opnemen en hoesontwerpen. Professionals en ook mensen die nog nooit een tekst schreven of optraden laten van zich horen. Maar liefst 10% van de bevolking doet mee.
Bands, schoolkinderen, bejaarde dames, een voetbalteam, een dorpskoor, oude rotten en nieuw talent… Inspiratie De bijzondere ligging op de grens van Corus en puur natuur en het vrijmoedige karakter van de bewoners maken Wijk aan Zee tot een inspirerende plek. Het is heerlijk om te zien dat je ook in deze tijd van globalisering en wurgende formats best nog een koekje kunt bakken met ingrediënten die typisch zijn voor deze plek. Wijk aan Zee! Verbaas je over wat er tot uiting komt op deze ene vierkante kilometer van de wereld. Dubbel Het uitgangspunt was één maar het werden twee cd’s. Natuurlijk, want in Wijk aan Zee kennen we zoveel dubbels. Twee burgemeesters, Sonnevanck en De Zon, Sporthal De Moriaan bijna uitkijkend op Sporthal Heliomare, een dubbel Juttersfestival, twee slagbomen, twee kerken, Warmband 1 en 2. Nu dus ook cd 1 en 2. Het kan dubbel niet op! Genieten We hebben veel mensen zien genieten tijdens het creatieve proces. We hebben zelf ook genoten en er is veel gelachen. Wij waren geraakt door wat Wijk aan Zee heeft losgemaakt. We hebben veel geleerd tijdens de workshop liedschrijven van Vincent Bijlo en Mariska Reijmerink. Zij spoorden ons aan de liedjes minder algemeen en persoonlijker te maken. De handen zijn toch nog heel wat keren door twee dossen haar gegaan. Maar kijkend en luisterend weten we dat het nu goed zit! De Ierse schrijver Sean O’Faolain zegt: Waar mooie muziek klinkt hebben we geen andere keuze dan nobel te leven. Muziek is tenslotte het mooiste geluid om de stilte ontmoeten. Kijk, lees en luister tot het eind. Wel even gaan staan als je het Volkslied aanzet!
De cd Zo Klinkt Wijk aan Zee is niet meer te verkrijgen maar wel zijn er een paar liedjes online te beluisteren:
Jacques Kloes is overleden. Goeie zanger. Beminnelijk mens. Nachtbraker, kroegliefhebber. Hoffelijk. Hij speelde tijdens live optredens ook uitstekend luchtgitaar. Sjaak : rust / rock in vrede.
Jacques stond als kleine jongen al op het podium te zingen. Trad op met allerlei bands. Hij schreef en zong in de jaren 70 een hele rij tophits met de Dizzy Man’s band. Hij kende in die tijd internationaal succes. Kocht een mooi huis, trouwde met een bloedmooi fotomodel die hij bezong met de Dizzy Man’s band in dit liedje In die tijd kon het gebeuren dat Sjaak Rod Stewart uitnodigde om eens langs te komen en dat Rod daadwerkelijk werd gesignaleerd in Beverwijk op een feest en om een potje te voetballen met Nederlandse artiesten. Sjaak’s creativiteit kwam soms ook tot uiting op andere gebieden. De seventies reclame slogan: maak je dorst maar nat (met Herschi cola) is naar het schijnt door hem bedacht.
Omdat de administratie van hun management niet aan de eisen voldeed kwamen in die tijd veel artiesten in problemen met de belasting. Zo ook Jacques. Zijn huis raakte hij kwijt, zijn huwelijk liep ten einde. Toen ik hem leerde kennen woonde hij in een flatje aan de Beverwijkse Plantage. De eerste keer dat ik hem daar opzocht was hij moeilijk te vinden op het aangegeven adres omdat op het naamplaatje niet J. kloes stond maar J. Borghart. Dat was kennelijk een maatregel om het niet te gemakkelijk te maken voor de deurwaarder.
Jacques was gek op Wijk aan Zee. In 2005 zong hij het 'Wijk aan Zees volkslied' dat hij ook deels componeerde.
Na de intensieve jaren van het grote succes dreef hij samen met Mar Scholten een gezellig muziek café in Beverwijk: Café het Straatje. Veel topmuzikanten uit Jacques’ vriendenkring kwamen daar spelen en ook veel beginnende bandjes traden er op. Hij stimuleerde altijd jong talent. Hij stimuleerde oud talent. Hij sponsorde zelfs mijn eerste vinyl LP en en zong mee op een van de nummers Het LP presentatiefeestje was in zijn café. In de jaren 90 nam Jacques in Albert Schierbeek’s Steelmill studio een solo cd op. De titel Highs and Lows weerspiegelt de hoogte- en diepte punten die hij achter de rug had. Sjaak en ik hadden in op een gegeven moment allebei tegelijk een radio hitje. We kwamen elkaar tegen bij diverse radio en tv programma’s. Hij zong toen Fantastische Vrouw.
Hij trad op met Johan Bouquet als het duo de Showbusters, met de Bloesbroers en ook met de heropgerichte Dizzy man’s band.
Jacques heeft in de loop der jaren diverse nummers opgenomen bij onze studio zoals het Volkslied van Wijk aan Zee wat hierboven in de video te horen is. Het is eigenlijk een soort parodie op het ongebreidelde chauvinisme waaruit volksliederen ontstaan maar als Sjaak het zingt dan ga je toch even trots rechtop staan en moet je even slikken.
Het zonder twijfel mooiste nummer dat Sjaak in onze studio opnam is het door hemzelf geschreven bluesnummer Huil maar zee
