Door Jan Paul van der Meij Een vorige week uitgezonden aflevering van het tv programma Rail Away heeft ertoe geleid dat wij nu veel meer weten over het ‘Tweede Wereldorgel‘ en de Duitse militair die eigenaar was van dit muziekinstrument en over diens hartverwarmende contacten tijdens en na de oorlog met mensen in Wijk aan Zee en Beverwijk.
Laat ik beginnen met eerst dank uit te spreken aan aan Hannie, Cor en Piet Bart, aan de EO en voor al aan het Toeval, de voorzienigheid, God zo je wilt of de tao (de manier waarop de dingen gaan). Allemaal dank je wel! Wat is er aan de hand?
Om klokslag 15 uur starten wij samen een positieve grondtoon.
Voor iedereen die een stem, geen ervaring nodig. heeft.
WaZ3 foto: Jolande van Ek
Jutterspad Wijk aan Zee
Live-muziek in twintig woonhuizen/tuinen in Wijk aan Zee. Van sfeervolle solo-optredens tot swingende bands, van amateurs tot professionals. Elk optreden duurt ongeveer een half uur. Tussen de optredens door is er ongeveer een kwartier pauze, ruim genoeg tijd om naar een volgend adres te gaan. Te herkennen aan de speciale Juttersvlag. Wie op welke locatie speelt is vanaf half juni te vinden op http://www.tipwijkaanzee.nl/events/jutterspad-2/
Aanvangstijden
Zondag 1 juli 2017: 12.30 – 18.00 uur
Prijzen
De toegang is vrij, maar een bijdrage voor de muzikanten [er staat bij ieder adres een speciale Juttersdoos] wordt erg op prijs gesteld.
Maarten Vos is lachcoach en docent lachyoga en geeft al 12 jaar lachworkshops. Op 7 januari geeft hij in het Badgastenkerkje een powerpoint presentatie over lachyoga. Hij legt uit waarom vaker lachen een goed idee is en gaat met je aan de lach! Het wordt een middag met lachen, koek en muziek want akkordeoniste Mieke komt met Maarten mee.
Reserveren
Als je zeker wilt zijn van een plek stuur dan een mailtje naar studiojpwijkaanzee@gmail.com Noem je bericht: Lachyoga 7 januari en zet er in met hoeveel personen je komt.
Programma zondag 7 januari
11:00 Zandwandeling in de duinen achter het kerkje 11:20 Inloop 11:30: Welkomstwoord door burgemeester Hiemstra 11:40: Powerpoint presentatie over lachyoga 12:15: Koffie, thee, zelfgebakken koek en ontmoeting 12:45: Lachyoga sessie 13:30 Einde
Toegang: vrijwillige bijdrage.
Lachyoga is:
Lachen zonder reden. Je hebt geen grappen nodig. Je gaat “gewoon” lachen omdat het goed voelt. Je ervaart datje in je goede energiestroom komt. -Lachyoga is ontwikkeld door een arts uit India: Madan Kataria en wordt over de hele wereld in 70 landen gedaan.
Het is echt waar wat ze zeggen: Lachen is gezond! Je buikspieren worden er sterker van, het is goed voor je hart en regelmatig lachen versterkt je immuunsysteem. Door te lachen maken we endorfine aan, ons gelukshormoon. Lachen ontspant, relativeert, verhoogt je weerstand en verbetert je stemming. Lachen haalt het mooiste in je naar boven en vergroot je verbondenheid met anderen. Een lachsessie bestaat uit ademhalingsoefeningen, lachoefeningen en ontspanning. Na de lachsessie krijg je een lijstje met lachtips mee naar huis.
Maarten Vos
Orthopedagoog en dramadocent Maarten Vos is jarenlang werkzaam geweest als consulent drama in het basisonderwijs en als preventie werker in de Geestelijke Gezondheidszorg in Amsterdam. Thema’s waar hij mee bekend is : Sociale Vaardigheden, depressie en angst bij kinderen en Jongeren, Sociaal- Emotionele vorming in het onderwijs, Kinderen van Ouders met Psychiatrische problemen, opvoedingsondersteuning , drama. Maarten heeft verschillende methoden ontwikkeld zoals Beter Omgaan met Jezelf en de Ander ( basisonderwijs ) , Beter Omgaan met Pubers ( oudercursus ), Ik kon mijn adem niet ademen ( Omgaan met emoties in Het basisonderwijs ) Uitstekend Goed ( Omgaan met sociale Vaardigheden in het basisonderwijs.
i.c. verpleegkundigen bij een lezing van Maarten Vos over lachen en veiligheid, georganiseerd door het Jeroen Bosch ziekenhuis.
Endorfines: herstel en verbinding
Lachen bevordert de aanmaak van endorfine. Endorfine vervult een centrale rol in de immuunmodulatie, vruchtbaarheid, warmteregulatie, darmperistaltiek, zichtvermogen. Het werkt als een natuurlijke pijnstiller, maagzuurremmer, bloeddrukverlager en antidepressivum. Een bekende Wijk aan Zeese met enige levenservaring zei onlangs: Juist als je geen zin hebt om te lachten is er reden om het juist wel te doen”
Endorfine is het snelst werkende antistresshormoon. Het legt in minder dan 10 seconden de stresshormonen stil, in tegenstelling tot cortisol die hier 30 tot 60 minuten over doet. Endorfine is betrokken bijmeerdere herstelfuncties.
Het werkt onder meer als een neurotrofine, een stof die de overleving, het herstel en de functie van neuronen moduleert. Endorfine beschermt de huid tegen zonnestralen, herstelt het DNA en zorgt voor de wondheling. Zo zorgt endorfine bij salamanders dat hun staart weer aangroeit na verlies.
Endorfine speelt een belangrijke rol in socialisatie, leerprocessen en zingeving van het leven. Mensen met een verminderde endorfinegevoeligheid ervaren vaak dat ze iets tekortkomen in het leven. Dit gevoel compenseren ze bijvoorbeeld door meer te eten, harder te werken of drugs te gebruiken.
Het endorfinesysteem is een netwerk van verschillende receptoren waarop zich morfineachtige stoffen (opioïden) hechten. De grootste concentraties zijn te vinden in de hersenen, de huid, het maag-darmkanaal, de lymfocyten het beenmerg en het ruggenmerg.
‘Wat een bedrog eigenlijk: de mensen laten lachen om de waarheid.’ Fons Jansen, Nederlands cabaretier 1925- 1991
‘Wie niet kan lachen met ernstige dingen is geen serieus mens.’ Fernand Auwera Vlaams schrijver 1929-
“De kortste afstand tussen twee mensen is een glimlach.” – Victor Borge Deens/Amerikaanse musicus en artiest 1909-2000
“Vrede begint met een glimlach.” – Moeder Theresa 1910-1997
‘Lachen is beweging, – de meeste mensen missen de innerlijke vrijheid, de royaliteit en de durf om te lachen waar dit niet duidelijk voorgeschreven is.’ Simon Vestdijk Nederlands schrijver 1898-1971
Zowel Ab Winkel als Jan Paul van der Meij ontdekten al vroeg dat er een in hun omgeving, Kennemerland, een rijkdom is aan personen, plekken en situaties om te bezingen. Zij namen o.a. liedjes op over: park Scheibeek, park Westerhout, het bankje bij de Spar, de zeeschilder Kees Keeman, ondernemer (sloopbedrijf) Gerrit Kruk, Magda bij de Deka (lied over de toenmalige Beverburgemeester) , zwerver Siegfried en liedjes over de kust: Ik heb de zon in de zee zien zakken klinkt ter afsluiting van iedere Smaakmarkt over het Wijk aan Zeese Julianaplein.
Ab en Jan-Paul maakten deel uit van de protestliederencultuur (overlevingsliederen) die begin jaren 90 ontstond in Wijk aan Zee toen Jos Hassing en Cees Budding een aantal muzikanten vroegen om een protestlied te maken tegen het plan voor een baggerspecie-depot op, ja je leest het goed óp het strand. Een muziekcassette met deze liedjes vond gretig aftrek onder de bewoners. Wijk aan Zee werd opgeschrikt door het plan om baggerslib te storten in de oksel van de Noordpier en daar kolencentrales op te bouwen. Als dat plan was uitgevoerd dan was er nu geen strand meer tussen Wijk aan Zee en de noordpier, geen surfstrand met paviljoens als Aloha en Timboektoe en geen sprake meer van badplaats Wijk aan Zee.
Overlevingsliederen cultuur Wijk aan Zee. Op het podium van hotel Sonnevanck vlnr: Leo Nijman, Lex Molenaar, Jan-Paul van der Meij, Ab Winkel, Jos Molenaar. Achterste rij: Sjanneke van Herpen, Wendy van Wilgenburg, Hans Chialiastri.
Ter opluistering van het soms saaie en taaie procedurele verzet kwamen er vrolijke liedjes tegen de plannen voor een tweede nationale luchthaven op de plek Wijk aan Zee Veel lokale en landelijk bekende muzikanten schreven een lied of kwamen optreden tijdens bijeenkomsten. Armand live in Wijk aan Zee Hotel Sonnevanck ontwikkelde zich tot ontmoetingsplek en katalysator voor de bewoners die noodgedwongen actievoerder werden. In die periode werd Wijk aan Zee nog vergeleken met het Gallische dorp van Asterix en Obelix. Het voortbestaan van Wijk aan Zee en van de kust stonden dan ook telkens op het spel. Daarom werden de protestliedjes ook wel overlevingsliederen genoemd. Overzicht bedreigende plannen en acties Wijk aan Zee
1974 – 11 miljoen ton staal plan. Uitbreiding van Hoogovens op polder in zee +/- 1976 – Hoogovens onderzoekt het mogelijke opheffen van Wijk aan Zee en herbouw van het dorp bij Castricum aan zee. 1989 – Kustplan voor depot afvalslib en kolengestookte energiecentrales op het strand en in zee. 1996 Plan IJpoort voor schiereiland voor de kust met hoogovens, havens en vliegveld. 1996 Masterplan Noordzeekanaalgebied. Uitbreiding industrie in zee. 2020 Tennet ontwikkelt grootste transformatoren cluster van NL 20 hectare groot op een paar honderd meter vanaf de bewoning van Wijk aan Zee en Beverwijk.
Er verscheen ook een ludiek protestboek tegen de aanleg van kustuitbreidingen door een 60-tal bekende Nederlanders zoals Wim de Bie, Midas Dekkers, Renate Dorrestein, Paul Huf, Neeltje Maria Min, Adriaan Morriën, Marga van Praag, Peter van Straaten, Mischa de Vreede, Diana Ozon, Henk Raaff, Elly de Waard en Jan Wolkers. Dit in de vorm van verhalen, gedichten, zwart-witte foto’s en/of dito tekeningen. De meeste teksten zijn speciaal voor dit boek geschreven. de rest is aangeboden bestaand werk.
cd Westerhout
Ab schreef het lied Te gek voor woorden als soundtrack voor De Elf dwaze plannentocht, een busreis door Nederland met “hotelfilosoof” Bert Kisjes langs elf onbegrijpelijke planologische staaltjes in Nederland. Het nummer werd natuurlijk opgenomen bij studio JP.
Protestliederen tegen baggerslibdepot op het strand
In 2004 produceerden de twee samen met Jan Schrama een verzamel cd met liedjes en gedichten over een plan dat 40 jaar lang (1968-2008) omstreden bleef: de aanleg van een weg en bedrijventerreinen ten koste van de binnenduinrand in Beverwijk. Tientallen muzikanten uit de regio leverden een creatieve bijdrage aan de Westerhout cd. Bezongen werden o.a. het park, de geplande weg, betrokken actievoerders en bestuurders:
En in 1992 scoorde JP een tipparade hitje met Ab’s compositie Ze weten veel meer van je dan je denkt dat hij schreef na zijn allereerste kennismaking met het prille internet. Hoewel de tekst niet speciaal doelt op de overheid voelde de toenmalige minister van justitie Hirsch Balin zich geroepen om uitgebreid te reageren op het liedje.
“Ze weten wie je bent ze weten wat je doet Wie je relaties zijn en wat je voor ze voelt Je politieke overtuiging is bekend En hoe je haar het liefste seksueel verwend
Ze weten wat je drinkt ze weten wat je eet Ze houden dingen bij die je zelf vergeet Zo hebben ze gegevens over jou en mij Dozen vol met microchips staan op een rij
Ze weten veel meer veel meer van je dan je denkt, Ze weten veel meer veel meer van je dan je denkt”
‘Ze Weten’, tekst en muziek Ab Winkel 1992
Toenmalige minister van Justitie Hirsch Ballin: “het is niet waar.”
In het radioprogramma van Frits Spits nam de minister de liedtekst regel na regel afkeurend door: ‘Het is niet waar, de overheid, mijn collega’s en ik weten veel minder dan in het liedje wordt gezongen’. En: ‘Op een microchip zijn niet vanzelf gegevens over personen te vinden en diverse instanties sturen geen gegevens van mensen aan elkaar door. ‘Daarna benadrukte hij dat de overheid behalve naam en adres nauwelijks gegevens bijhield van burgers (…)
Het interview en het liedje zijn hieronder te beluisteren:
CD Zo klinkt Wijk aan Zee
In 2006 produceerden Winkel en van der Meij een dubbel cd Zo klinkt Wijk aan Zee met liedjes over Wijk aan Zee, met medewerking van een paar honderd inwoners van Wijk aan Zee waaronder ook kinderen uit revalidatie centrum Heliomare.
Het muzikale project dat financiëel mogelijk werd gemaakt door de gemeente Beverwijk, Heliomare en hotel café restaurant Sonnevanck, leverde o.a. een Wijk aan Zees volkslied op dat werd gezongen door Jacques Kloes en een koor van 124 Wijk aan Zeeërs. Deze ‘Dorptionale’ wordt anno 2016 nog steeds uitgevoerd door WaZmank het Wijk aan Zees gemengd mannenkoor.
Het mooiste geluid Jan-Paul van der Meij & Ab Winkel
Wijk aan Zee heeft een traditie op gebied van protestliederen en lofzangen op kust en dorp. Deze traditie is ontstaan omdat het voortbestaan van het dorp telkens op het spel stond. Was het niet een plan om het dorp te verkassen om plaats te maken voor fabrieken dan was het een vliegveld in zee. Protestliederen worden hier dan ook wel Overlevingsliederen genoemd. De liederen waren een ondersteuning voor het serieuze werk van actiegroepen zoals Laat de Kust met Rust. Velen deden mee. De liederen waren te horen op radio en tv programma’s zoals Nova en het NOS journaal.
Maar zou er ook muziek zitten in Wijk aan Zee zonder dat het dorp bedreigd wordt? Jazeker! In juni 2006 wordt het boekje met twee cd’s ‘Zo Klinkt Wijk aan Zee’ feestelijk gepresenteerd. Het is een echt streekproduct want we hebben alles zelf gedaan: tekst schrijven, componeren, muziek maken, zingen, opnemen en hoesontwerpen. Professionals en ook mensen die nog nooit een tekst schreven of optraden laten van zich horen. Maar liefst 10% van de bevolking doet mee.
Bands, schoolkinderen, bejaarde dames, een voetbalteam, een dorpskoor, oude rotten en nieuw talent… Inspiratie De bijzondere ligging op de grens van Corus en puur natuur en het vrijmoedige karakter van de bewoners maken Wijk aan Zee tot een inspirerende plek. Het is heerlijk om te zien dat je ook in deze tijd van globalisering en wurgende formats best nog een koekje kunt bakken met ingrediënten die typisch zijn voor deze plek. Wijk aan Zee! Verbaas je over wat er tot uiting komt op deze ene vierkante kilometer van de wereld. Dubbel Het uitgangspunt was één maar het werden twee cd’s. Natuurlijk, want in Wijk aan Zee kennen we zoveel dubbels. Twee burgemeesters, Sonnevanck en De Zon, Sporthal De Moriaan bijna uitkijkend op Sporthal Heliomare, een dubbel Juttersfestival, twee slagbomen, twee kerken, Warmband 1 en 2. Nu dus ook cd 1 en 2. Het kan dubbel niet op! Genieten We hebben veel mensen zien genieten tijdens het creatieve proces. We hebben zelf ook genoten en er is veel gelachen. Wij waren geraakt door wat Wijk aan Zee heeft losgemaakt. We hebben veel geleerd tijdens de workshop liedschrijven van Vincent Bijlo en Mariska Reijmerink. Zij spoorden ons aan de liedjes minder algemeen en persoonlijker te maken. De handen zijn toch nog heel wat keren door twee dossen haar gegaan. Maar kijkend en luisterend weten we dat het nu goed zit! De Ierse schrijver Sean O’Faolain zegt: Waar mooie muziek klinkt hebben we geen andere keuze dan nobel te leven. Muziek is tenslotte het mooiste geluid om de stilte ontmoeten. Kijk, lees en luister tot het eind. Wel even gaan staan als je het Volkslied aanzet!
De cd Zo Klinkt Wijk aan Zee is niet meer te verkrijgen maar wel zijn er een paar liedjes online te beluisteren:
Magnus Carlsen is wederom winnaar van Tata Chess. Het lied dat het Wijk aan Zees mannenkoor vorig jaar in onze studio opnam is daarmee weer helemaal actueel. Na afloop van het tournooi werd Magnus opnieuw gehuldigd door het zangkoor WazMank, Freek Ossel burgemeester van Beverwijk.
ZAVENTEM / WIJK AAN ZEE v.v – Je bent de muziekinstrumenten aan het opstellen in een studio in Noord Holland en merkt dat de bekkens van het drumstel ontbreken. Wat doe je dan…?
250 kilometer op en neer rijden naar de oefenruimte in België want je speelt toch het liefst op je eigen ‘cymbalen’. De opname afgelopen week met 164 speedpunk die begon met 500 kilometer extra verliep verder heel voorspoedig.
Punk is voor deze mannen veel meer dan alleen een modegril of een muziekstijl. De bandleden die het langst jong zijn leven, denken, musiceren én kleden zich punk al vanaf de eerste punkgolf in de jaren 70. 164 speedpunk nam 11 nieuwe keiharde punksongs op bij onze studio. Studio JP bedankt 164 voor de goede samenwerking en wenst jullie veel succes met de nieuwe cd!!!
Programma zondag 7 januari
Magnus Carlsen is wederom winnaar van Tata Chess. Het lied dat het Wijk aan Zees mannenkoor